Yerli Otomobiller Ne Kadar Yerli?

Türkiye’de hali hazırda altı farklı marka otomobil, altı marka hafif ticari araç ve dokuz marka ise ağır ticari araç üretimi yapıyor. Yakın zamanda faaliyete geçecek yedinci marka TOGG’un ise fabrika inşaatı sona geldi. Kamuoyunda TOGG’un ne kadarının yerli olacağı konusunda tartışmalar devam ederken Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türkiye’de üretilen motorlu araçların yerlilik payını gösteren raporunu 2021 sonu itibariyle güncelledi.

Türkiye’nin En Yerlileri Koç Grubu’nda

Türkiye’de üretilen araçların genel yerlilik ortalaması buna göre %54,32 oldu. Tüm araçlara baktığımızda en çok yerli katkı’nın Koç grubuna ait iki marka olan Otokar ve Ford’da olduğu görülüyor. Otokar, ağır ticari araçlarda %67 oranında yerli. Grubun diğer markası Ford ise, ağır ticaride %72,54 ile en fazla yerlilik oranına sahip marka. Aynı marka hafif ticari araçlarda ise %64,37’de kalsa da kendi grubunda açık ara önde.

Otomobil Üretiminde Yerlilik Oranları

Türkiye’de üretim yapan beş markadan en sonuncu olan Honda sadece %25’lik yerli katkı oranına sahipti. Bilindiği gibi Honda fabrikası 2021 yılı içerisinde üretimine son verdi. Üretimi sonlanan Honda’nın üretim oranı en yakın rakibinin yarısından bile az. Bir diğer deyişle diğer dört markanın yerlilik oranları en az %50 seviyesinde.

Otomobil üretimine marka bazında baktığımız ise tablo şu şekilde. Hyundai, ortalamada en fazla yerlilik payına sahip marka iken şirketi modellerine baktığımızda en düşük konfigürasyona sahip i10 modeli olan Jump’ın %65 oranında yerli olduğu görülüyor. Aynı markanın i20 plus donanımlı aracı ise %60 ile marka bazında en düşük orana sahip araç.

Markalar bazında en az yerli oranına sahip olan Honda’da ise Civic Sedan’ın LPG’li Elegance modeli %28,80 ile en yüksek yerli olan modeli iken 1500cc Benzinli Elegance’da ise sadece %19,40 yerlilik oranı görülüyor.

Markaların en az ve en fazla yerli olan modelleri şöyle;

Hafif Ticari Araçlarda Yerlilik Oranları

Avrupa’nın önemli hafif ticari araç üretim üssü olan ülkemizde genel yerlilik ortalaması otomobillerden çok farklı değil. Ancak listenin başındaki ve sonundaki iki marka farklılık gösteriyor. Koç grubuna ait olan Ford %64,37 ile en fazla yerli olan ticari araç markası olurken, diğer yanda Sabancı grubuna ait olan ve geçtiğimiz yıllarda satışı ile gündeme gelen Temsa’nın sadece %13 yerli katkı ile hafif ticari araç ürettiğini görüyoruz.

Temsa’nın bu kadar düşük çıkmasının sebebi ise Temsa’nın ürettiği Rus menşeili Gazelle ticari araçlarının yerlilik oranlarının düşük olmasından kaynaklı olduğu görülüyor.

Ağır Ticari Araçlarda Yerlilik Oranları

Kamyon, otobüs gibi araçların bulunduğu ağır ticari araçlar Türkiye’nin en fazla üretim yaptığı, en fazla sayıda oyuncunun yer aldığı grup. Bu grupta tam sekiz farklı marka faaliyetini gösteriyor. Otomobil ve hafif ticari araçlarda yabancı ortaklar yer alırken, ağır ticari araçlar kategorisinde ise Otokar, BMC, Karsan ve Temsa markaları bağımsız üreticiler olarak öne çıkıyorlar.

2021 yılında yerli üretim şanzımanını tanıtan Ford, %72,54 ile fazla yerli olan araç iken, aynı gruba bağlı olan Otokar’da ise %67 oranında yerlilik görülüyor. Listenin en son sırasında ise Mercedes-Benz Türk bulunuyor.

2022 Yerlilik Ön Görüleri Ne Olur? TOGG’un Ne Kadarı Yerli Olacak?

Otomobil yedek parçalarının tedariği konusu oldukça karmaşık bir konu. Bakanlığın önceki yıl raporlarını incelediğimizde artış ve azalışların her yıl yaşandığı, modelden modele değiştiği görülüyor. Ancak genel yerlilik ortalaması bu yılki rapordan çok da farklı değil.

Model bazlı baktığımızda dahi araçların donanım paketlerinden kaynaklanan farklılıklar olabiliyor.

Ancak Honda’nın ayrılması, TOGG’un da üretime başlamasıyla bu oranların gelecek yılda artması olası gözüküyor.

TOGG yönetiminin daha önce yaptığı açıklamalarda TOGG’un hedef olarak en yüksek yerlilik oranı ile başlamasının tercih edildiği defalarca dile getirilmişti. Hyundai i10 Jump modelinin %65 yerli olduğunu düşündüğümüzde TOGG’un en az %65 yerli olarak piyasaya gireceğini ön görebiliriz.

Şirket motivasyonunu da düşündüğümüzde – ki şirket açıkça dile getiriyor – ilerleyen yıllarda TOGG’un yerlilik oranı daha da artacak. TOGG’un yan sanayiide açtığı imkanlardan diğer şirketlerinde yararlanması olası. Böylece sadece TOGG değil, listede yer alan diğer şirketlerin de yan sanayiinin gelişmesiyle beraber daha fazla yerli olan araçlar üretmeye başlayacağını ön görebiliriz.

Umarız TOGG hedeflediği gibi bu yıl sonu pazara çıkar ve bu raporun 2022 versiyonu ile bugünkünü karşılaştırarak sektörün ne şekilde değiştiğini tespit edebiliriz.

Paylaş:

Mert