Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği kısaca ODMD, her ay düzenli olarak açıkladığı ve otomotiv sektörünün bir önceki aydaki performansı göstern raporunun Mayıs 2024 dönemini açıkladı. 2024 Ocak-Mayıs döneminin ele alındığı rapora göre ilk beş ayda otomobil ve hafif ticari araç sektörü yüzde 6 oranında büyüme kaydetti.
Aynı dönemde otomobil satışları %10,25 büyürken hafif ticari araç sektöründe ise bir önceki yıla göre %8’e yakın bir daralma söz konusu.
Sektörün Mayıs Ayı Performansı Nasıl Oldu?
Otomotiv sektörünün bir diğer beklenen gelişmesi ise bir önceki aya göre satış rakamlarının geldiği nokta idi. Mayıs ayında otomobil satışları bir önceki aya göre %8,19, hafif ticari araçta ise %17 gerilerken toplamda %10.1 oranında gerileme söz konusu.
Aylık bazdaki bu büyük düşüşe rağmen geçen ayların etkisiyle de Mayıs ayında sektörün performansı son 10 yıl ortalamasının üzerinde gerçekleşti.
Nisan Ayındaki Yavaşlama Yavaşladı
Diğer yandan 2024’ün ilk üç ayında 2023’ten daha iyi bir satış performanıs gösteren sektör, nisan ayında sert bir frenleme yaparak ilk kez geçen yılın gerisine düşmüştü. Mayıs ayında 100 bin araç satışı ile geçen yılın Mayıs ayı satış rakamlarının gerisinde kalınsa da aradaki farkın kapatılmaya başlandığı görülüyor.
Özellikle yaklaşan kurban bayramı öncesi yeni araç sahibi olmak isteyenlerin satın alım taleplerini gerçekleştirdikleri gözüküyor. Ek olarak otomotiv sektörü de 7 Temmuz’da devreye girecek olan yeni düzenlemeler öncesi stoklarındaki eski tip araçları satarak tescilleyebilmek için bir yarış içine girmiş durumda.
Tüketicilerin Araç Tercihleri Hangi Tür Araçlara Doğru Gerçekleşiyor?
Motor tipine göre bakıldığında dizel araç satışlarında büyük bir gerileme olduğu gözüküyor. Geçen yılın ilk beş ayında 58 bin dizel araç satılırken bu yıl aynı dönemde 20 bin azalarak 38 bin dizel araç satıldı. Ayrıca sektörde küçük bir yere sahip olan otogazlı araçların da satış rakamlarının aynı dönemde 4.420 den 2.783 e düştüğü gözüktü.
Dizel ve otogazın aksine benzinli araçlarda ise geçen yıla göre 17 bin araçlık bir artış olduğu görülüyor.
Hibrit araçlar da geçen yıl aynı dönemde 35 bin adet satılmışken bu yıl 20 bin fazladan araç satışı ile 54 bin satışa ulaşıldığı görülüyor. Elektrikli araçlar ise geçen yıla göre 20 bin adet fazla satılarak 31 bin’e ulaştı.
Hibrit ve elektrikli araçları birlikte ele aldığımızda elektrikli sisteme sahip olan araçlar yılın ilk ayından beri 85 bin adet satıldı ve benzinli araçların arkasında yer aldı.
Elektrikli araç tarafında ise lüks segment 160kW üstü araçların satışı geçen yıla göre hemen hemen aynı iken 160 kW altında ise 20 bin araç satışı artışı ile 7 binden 27 bine gelen bir pazar gözüküyor. Bu tarafta özellikle TOGG’un etkisi oldukça önemli.
Otomobil segmentine göre pazarı incelediğimizde ise C segmenti araçların satış rakamlarının bir miktar daha yükseldiği gözüküyor. Öte yandan en çok satılan ikinci segment olan B segmenti satışları hemen hemen aynı seviyede iken E ve F segmentlerinin kayıplarının D segmentine doğru kaydığı görülmekte.
SUV Arayı Açıyor, Manuel Vitesli Araçların Son Kaleleri de Kaybedilmek Üzere
Geçen yıl 150 bin adet ile en çok satan araç segmenti olan SUV araçlar ise aynı dönemde 205 bine ulaştı. SUV araçlar bu gelişme ise pazarın %54’üne sahip oldular. Diğer yandan hatchback türündeki tercihin de azaldığı görülürken sedan tipinde de bir miktar düşüş gözüküyor.
Şanzıman türünde ise otomatik araçların tercihi devam ediyor. Az sayıda satılan A, E ve F gibi segmentlerde tamamen otomatik vites tercih edilirken D segmentinde de sadece otomatik araçlar satılıyor. Öte yandan hem B hem de C segmentlerinde otomatik araç satışlarının arttığı gözüküyor. B segmentinde %10’luk C segmentinde ise %20’ye yakın oranda otomatik otomobil satışları artmış durumda.
Hafif ticariler tarafındaki büyük düşüşün ise Van türü araçlardan kaynaklı olduğu görülüyor. Van türü araçlar geçen yıla göre 20 bin araç az satılırken kamyonet tipi araçların 7.500 civarından 14.500 e yükselmesi dikkat çekiçi. Ticari araç alışlarının van türünden kamyonete doğru kaydığını söylemek mümkün.
Diğer yandan pickup türü araçlarda da %50 yakın bir artış gözüküyor. Ticari pickup kullanımlarının yanında SUV araç talebi olan ancak ÖTV sebebiyle pickup tercih eden kullanıcılardan kaynaklı bir artış olduğu söylenebilir.
Markalar Bazında Durum, TOGG’un Yükselişi Devam Ediyor
Yerli üreticilerde Renault 8.035 satış ile mayıs ayını birinci sırada tamamlarken, Fiat 4.455 satışa ulaştı. Yerli otomobil markamız TOGG ise 4.140 satış ile Mayıs ayını yerli markalar arasında üçüncü sırada tamamlamayı başardı. TOGG’u ise 3.328 ile Hyundai, 2.806 ile de Toyota takip etti.
Elektrikli araç satışlarına bakıldığında ise Mayıs ayı şampiyonu TOGG oldu. 4140 Togg satışına karşın mayısta sadece 10 adet Tesla satılabildi. Çinli markalardan MG 2293 adet satışa ulaşırken BYD’nin ise 203 adet ile kaldığı görülüyor.
Elektrikli satışı yapılan diğer markalarda kayda değer bir satış gözükmezken, bir diğer Çinli üretici Chery’nin başarısı devam ediyor.
Toplamda Mayıs ayında yerli/ithal, otomobil ve hafif ticari ayrımları olmadan en çok satan markalar 10.850 ile Renault, 9.794 ile Volkswagen, 9.050 ile Ford ve 8.826 ile FIAT oldu. Bu dört markayı takip eden ise Çinli Chery 6.208 araç satışı ile sektörün beşinci markası oldu.
Beş bin barajını geçen diğer markalar ise Hyundai, Peugeot markaları oldu ve mayıs ayının en çok satan 6. ve 7. markaları oldular.
TOGG ile birlikte Skoda ise 4000 barajını geçen iki marka olarak sektörün mayıs ayında satılan 8. ve 9. markaları oldu.
Geçmişte çok satılan markalar arasında yer alan Opel, Toyota, Citroen, Honda ve Dacia gibi markalar 4000 barajının altında kaldılar.